ÖZET
Konstipasyon bağırsak hareketlerinde azalma veya defekasyon sürecinde güçlük ile karakterize gastrointestinal motilite bozukluğudur. Konstipasyon yönetimindeki nonfarmakolojik önlemlerin ilk basamağında genellikle düzenli fiziksel aktivite, sıvı ve lif tüketiminin arttırılması önerilmektedir. Kronik kostipasyonun medikal tedavisinde ise; supozituvarlar, laksatifler ve lavmanlar kullanılmaktadır. Fakat bazı laksatiflerin uzun süreli kullanımı, konstipasyonun artmasına ve fekal impakşını da kapsayan zararlı yan etkilere neden olabilir. Abdominal aroma masajı, konstipasyonun tedavisi için hemşireler tarafından uygulanabilecek, ucuz, zararlı etkisi olmayan, non-invaziv bir yöntemdir. Aynı zaman da hastanın kendisi tarafından yapılabilir. Araştırmalar abdominal aroma masajın konstipe hastalarda peristaltizmi uyardığını, kolon geçiş süresini kısalttığını, bağırsak hareketlerinin sıklığını arttırdığını ve eşlik eden ağrı ve rahatsızlık duygularını ve defekasyon görülme sıklığını azalttığını göstermiştir. Abdominal efloraj, petrisaj, yoğurma, vibrasyon ve tapotmanın kas gerginliğini azalttığı, yerel dolaşımı arttırdığı, hazımsızlığı azalttığı, midenin asit sekresyonunu uyardığı, iştahı arttırdığı, peristaltizmi uyardığı, konstipasyonu hafiflettiği ve yüksek kan basıncını düşürdüğü düşünülmektedir. Bu makalede konstipasyon yönetiminde abdominal aroma masajın kullanımı ve etkileri açıklanacaktır.
References
1
Lee WT, Ko S, Lee KJ. Health promotion behaviors and quality of life among community-dwelling elderly in korea: a cross-sectional survey. International Journal of Nursing Studies 2006;293-300.
2
Sakano LM, Yoshitome AY. Diagnosis and nursing interventions on elderly inpatients. Acta Paulista Enfermagem 2007;495-498.
3
Marin MJS, Rodrigues LCR, Druzian S, Cecilio LCO. Nursing diagnoses of elderly patients using multiple drugs. Revista Escolade Enfermagem 2010;46-51.
4
Hakverdioğlu G, Türk G, Khorshid L, Eşer İ. Huzurevinde kalan yaşlılarda konstipasyon tanısının değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi Florance Nightingale Hemşirelik Dergisi 2011;83-88.
5
Tiftik S,Kayış A,İnanır İ. Yaşlı bireylerde sistemsel değişiklikler, hastalıklar ve hemşirenin rolü. Akad Geriatri 2012;4:1-11.
6
Orozco J, Orenstein A, Sterler S, Stoa J. Chronic constipation in the elderly. Theamerican Journal Of Gastroenterology 2012;107:18–25.
7
Gallagher PF, Mahony DO, Quigley EMM. Management of chronic constipation in elderly. Drugs and Aging 2008;807-821.
8
Kaya M, Kaçmaz H. Roma IV kriterlerine göre fonksiyonel bağırsak hastalıklarının yeniden değerlendirilmesi. Güncel Gastroentroloji 2016;20(4):393-407.
9
Martha V, Manning RN. Assessment of digestive and gastrointestinal function, management of patients with ıntestinal and rectal disorders. In: Suzanne C, O’Connell Smeltzer RN, FAAN Brenda G, Bare RN, editors Brunner & Suddarth’s Textbook of Medical Surgical Nursing. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins; 2006.p.1029.
10
Akça Ay F. Sindirim Sistemi ve Uygulamaları. İçinde: Akça Ay F, editör. Temel Hemşirelik Kavramlar İlkeler ve Uygulamalar. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2008.p.20-493.
11
Toprak İ, Soydal T, Bal E, İnan F, Aksakal N. Yaşlı Sağlığı, Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Pelin Ofset; 2002.p.67-71.
12
Kaya H. Bağırsak Boşaltımı. İçinde: Atabek Aştı T, Karadağ, A, editörler. Hemşirelik Esasları Hemşirelik Bilimi ve Sanat. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık; 2012.p.941-961.
13
Talley NJ, Jones M, Nuyts G, Dubois D. Risk factors for chronic constipation based on a general practice sample. The American Journal of Gastroenterology 2003;1108-1111.
14
Yönem Ö, Arslan S. Yaşlıda Diare ve Konstipasyon. İçinde: Arıoğul S, editör. Geriatri ve Gerontoloji. Ankara: Medikal ve Nobel Yayınevi; 2006.p.501-512.
15
Frank L, Flynn J, Rothman M. Use of a self-report constipation questionnaire with older adults in long-term care. The Gerontologist 2001;778-786.
16
Holt PR. Gastrointestinal diseases in the elderly. Current Opinion in Clinical Nutrition and Metabolic Care 2003;41-48.
17
Kaçmaz Z, Kaşıkçı M. Effectiveness of bran suplement in older orthopaedic patients with constipation. Journal of Clinical Nursing 2005;928-936.
18
Esen A. Yaşlılık ve Beslenme. İçinde: Fadıloğlu Ç, editör. İleri Geriatri Hemşireliği. İzmir: Meta Basım Matbaacılık; 2006.p.63-76.
19
Taylor CR, Lemone P, Lillis C, Lynn P. Aromatherapy, Complementary and Alternative Therapies, Effects of Applying Heat. Wolters Kluwer/Lippincott Williams and Wilkins; 2008.p.758-759.
20
Hsieh C. Treatment of constipation in older adults. American Family Physician 2005;2277-2284.
21
Richmond JP, Wright ME. Development of a constipation risk assessment scale. Clinical Effectiveness in Nursing 2005;37-48.
22
Beloosesky Y, Grinblat J, Weiss A. Electrolyte disorders following oral sodium phosphate administration for bowel cleansing in elderly patients. Arch International Medicine 2003;803-810.
23
Dennison C, Prasad M, Lloyd A. The health-related quality of life and economic burden of constipation. Pharmacoeconomics 2005;461-476.
24
Kuzeyli Yıldırım Y, Fadıloglu Ç, Uyar M. Palyatif kanser bakımında tamamlayıcı tedaviler. Ağrı Dergisi 2006;26-32.
25
Karagöz G. Sırt, boyun, bel ağrıları olan ve ameliyat programına alınan nöroşirürji hastalarının ağrı gidermede kullandıkları tamamlayıcı ve alternatif tedaviler. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. 2006.
26
Wyatt G, Sikorskii A, Wills CE, Su H. Complementary and alternative medicine use, spending, and quality of life in early stage breast cancer. Nursing Research 2010;58-66.
27
Birol L. Hemşirelik Süreci. İzmir: Etki Matbaacılık Yayıncılık; 2013.p.86-321.
28
Potter AP, Perry AG. Fundamentals of Nursing. St Louis: Mosby; 2005.p.910–928.
29
Harkreader H, Hogan MA, Thababen M. Fundamentals of Nursing: Caring and Clinical Judgment. Philedelphia: Sounders; 2007.p.717-748.
30
Berman A, Snyder SJ, Kozier B, Erb G. Aromatherapy, Complementary and Alternative Healing Modalities, Kozier and Erb’s Fundamentals of Nursing, Concepts, Process and Practice, New Jersey: Upper Saddle River; 2008.p.334-335.
31
McNeilly P. Complementary therapies for children: aromatherapy. Paediatric Nursing 2004;28-30.
32
Süzen B, Akça Ay F, Demir Y. Deri ve öz bakım uygulamaları. uyku ve uyku ile ilgili uygulamalar. İçinde: Akça Ay F, editör. Temel Hemşirelik Kavramlar, İlkeler, Uygulamalar. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2010.p.314-694.
33
Preece J. Introducing abdominal massage in palliative care for the relief of constipation. Complementary Therapies in Nursing & Mdwifery 2002;8:101-105.
34
Emly MC. Abdominal massage for constipation. In: Halsam J. and Laycock J, Editors. Therapeutic Management of Intcontinance and Pelvic Pain. London: 2007.p.223-225.
35
Sinclair M. The use of abdominal massage to treat chronic constipation. Journal of Bodywork and Movement Therapies 2011;436-445.
36
Hunt V, Randle J, Freshwater D. Paediatric nurses’ attitudes to massage and aromatherapy massage. Complementary Therapies in Nursing and Midwifery 2004;194-201.
37
Buckle J. Clinical Aromatherapy. China: Churchill Livingstone; 2003.p.45-58.
38
Maddocks-Jennings W, Wilkonson JM. Aromatherapy practice in nursing: literature review. Journal of Advanced Nursing 2004;93–103.
39
Chung M, Choi E. A comparison between effects of aroma massage and meridian massage on constipation and stress in women college students. Journal Korean Acad Nursing 2011;41(1):26-35.
40
Nam MJ, Bang Y, Kim TI. Effects of abdominal meridian massage with aroma oils on relief of constipation among hospitalized children with brain related disabilities. Korean Society of Nursing Science 2013;43(2):47-255.
41
Kyle L. Aromatherapy for elder care. The International Journal of Aromatherapy 1999;170-177.
42
Shirreffs MC. Aromatherapy massage for joint pain and constipation in patient with guillian barre. Complementary Therapies in Nursing and Midwifery 2001;78-83.
43
Kim MA, Sakong JK, Kim EJ, Kim EH. Effect of aromaterapy massage fort he relief of constipation in the elderly. Journal Korean Acad Nursing 2005;35(1):56-64.
44
Gürol-Arslan G, Eşer İ. An examination of the effect of castor oil packs on constipation in the elderly. Complementary Therapies in Clinical Practice 2011;58-62.
45
Lai TKT, Cheung MC, Lo CK, Ng KL, Fung YH, Tong M, Yau CC. Effectiveness of aroma massage on advanced cancer patients with constipation: A pilot study. Complementary Therapies in Clinical Practice 2011;37-43.
46
Jeon SY, Jung HM. The effects of abdominal meridian massage on constipation among CVA patients. Taehan Kanho Hakhoe Chi 2005;35(1):135-42.
47
Fritz S. Mosby’s fundamentals of the therapeutic massage. 4th ed. China:Mosby Elsevier Company, 2009.p.332-333.
48
Tuna N. A’dan Z’ye masaj. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi, 2011.p.17-39.
49
Turan N, Aştı T. Konstipasyon yönetiminde abdominal masajın önemi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;18: 2.
50
Woodward S. Assessment and management of constipation in older people. Nurs Older People 2012;24(5):21-6.
51
Yüksel İ, Baltacıoğlu S. Klasik masaj teknikleri. İçinde: Yüksel İ, Editör. Masaj Teknikleri. Ankara: Öz Baran Ofset, 2010.p.82-155.
