ÖZET

Amaç:

Bu çalışma, üniversite öğrencilerinde riskli sağlık davranışları ile yaşam doyumu arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır.

Yöntemler:

Çalışma kesitsel tipte dizayn edilmiştir. Çalışmanın örneklemini 2017-2018 bahar sömestr tatilinde Mersin’de bir üniversitenin farklı bölümlerinde öğrenim gören 856 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada verilerin toplanmasında üç tip veri toplama aracı (“Öğrenci Tanıtım Formu”, “Riskli Sağlık Davranışları ölçeği (RSDÖ)” ve “Yaşam Doyumu ölçeği (YDÖ)” kullanılmıştır. Verilerin analizinde sıklık, yüzde dağılım, ortalama, standart sapma, t-testi, ANOVA, pearson korelasyon analizi kullanılmıştır.

Bulgular:

Çalışmamızda öğrencilerin riskli sağlık davranışları puan ortalaması (58,68±7,53) yüksek, yaşam doyumu puan ortalamaları orta düzeyde (16,75±4,57) bulunmuştur. Erkek öğrencilerin, genel not ortalaması 2,51 ve altı olanların, anne-baba eğitim seviyesi ortaöğretim ve altı olanların, aileden ayrı olanların, geliri giderinden az olanların, genel sağlık durumu ve kişilerarası iletişim düzeyini “kötü” olanların riskli sağlık davranışları puan ortalamaları yüksek, yaşam doyumları puan ortalamaları düşük bulunmuştur.

Sonuç:

Öğrencilerin sırasıyla RSDÖ, psiko-sosyal ve beslenme alt boyutu ile yaşam doyumu arasında negatif iyi ve orta derece ilişki saptanmıştır. Yani, öğrencilerin RSDÖ, psiko-sosyal, beslenme alt boyut puan ortalamaları artıkça yaşam doyumlarının azaldığı belirlenmiştir.

References

Fırat S, Yoldaşcan E, Çot DA, Dağlıoğlu N, Gülmen MK. Üniversite öğrencilerinde risk alma davranışları ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Adli Tıp Bülteni 2016;21:172-6.

Dalkılıç A, Yılmaz H, Unlu A, Evcin U, Prajapati P, Pumariega AJ. Risk factors for suicidal ideation among high school students in İstanbul. Adolescent Psychiatry 2013;3:102-13.

Esen Kıran B. Akran baskısı, akademik başarı ve yaş değişkenlerine göre lise öğrencilerinin risk alma davranışının yordanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2003;24:79-85.

Erel Ö, Gölge ZB. Üniversite öğrencilerinde riskli davranışlar ile çocukluk çağı istismar, dürtüsellik ve riskli davranışlar arasındaki ilişki. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2015;16:189-97.

Oshri A, Tumban JG, Burnette ML. Childhood Maltreatment Histories, Alcohol and Other Drug Use Symptoms and Sexual Risk Behavior in a Treatment Sample of Adolescents. Am J Public Health 2012;102:250-7.

Çamur D, Üner S, Çilingiroğlu N, Özcebe H. Bir üniversitenin bazı fakülte ve yüksek okullarında okuyan gençlerde bazı risk alma davranışları. Toplum Hekimliği Bülteni 2007;26:32-8.

Kürtüncü M, Uzun M, Ayoğlu NF. Ergen eğitim programının riskli sağlık davranışları ve sağlık algısına etkisi. Journal of Higher Education and Science 2015;5:187-95.

Gençtanırım D. Riskli davranışlar ölçeği üniversite formu: geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology 2014;5:24-34.

Muslu KG, Aygün Ö. Ergenlerin riskli sağlık davranışlarının ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. DEUHFED 2017;10:242-50.

Viener RM, Ozer EM, Denny S, Marmot M, Resnick M, Fatusi A. Adolescence and the social determinants of health. Lancet 2012;379:1641-52.

Mahalik JR, Levine CR, McPherran LC, Doyle LA, Markowitz AJ, Jaffee SR. Changes in health risk behaviors for males and females from early adolescence through early adulthood. Health Psychology 2013;32:685-94.

Tümer A, Selen Şahin S. Ergenlerin riskli sağlık davranışları. Sağlık ve Toplum 2011;21:32-8.

Dabak Ş, Sünter AT, Canbaz S, Pekşen Y. Risky behavior prevalence among Ondokuz Mayıs University students. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi 2010;30:838-46.

Birthrong A, Latzman RD. Aspects of impulsivity are differentially associated with risky sexual behaviors. Personality and Individual Differences 2014;57:8-13.

Dost MT. Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2007;22:132-42.

Civitci A. Üniversite öğrencilerinde genel yaşam doyumu ve psikolojik ihtiyaçlar arasındaki ilişkiler. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2012;21:321-36.

Yıkılmaz M, Güdül MD. Üniversite öğrencilerinde yaşamda anlam, bilinçli farkındalık, algılanan sosyoekonomik düzey ve yaşam doyumu arasındaki ilişkiler. Ege Journal of Education 2015;16: 297-315.

Çeçen AR. Üniversite ögrencilerinde yaşam doyumunu yordamada bireysel bütünlük (tutarlılık) duygusu, aile bütünlük duygusu ve benlik saygısı. Journal of Theory and Practice in Education 2008;4:19-30.

Özgür G, Babacan Gümüş A, Durdu B. Evde ve yurtta kalan üniversite öğrencilerinde yaşam doyumu. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2010;1:25-32.

Fife J, Adegoke A, Mccoy J, Brewer T. Religious commitment, social support and life satisfaction among college students. College Student Journal 2011;45:1-6.

Çimen S. 15-18 Yaş grubu gençlerde “riskli sağlık davranışları ölçeği”nin geliştirilmesi. İstanbul: Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi). 2003.

Diener E, Emmons RA, Larsen RJ, Griffin S. The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment 1985;49:71-5.

Dağlı A, Baysal N. Yaşam doyumu ölçeğinin türkçe’ye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Electronic Journal of Social Sciences 2016;15:1250-62.

Kalkım A, Toraman Uysal A. Göçmen ve göçmen olmayan ergenlerin riskli sağlık davranışlarının belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin 2014;13;289-94.

Peltzer K, Pengpid S. Oral and hand hygiene behaviour and risk factors among in school adolescents in four Southeast Asian countries. Int J Environ Res Public Health 2014;11:2780-92.

Jessor R, Turbin MS. Parsing protection and risk for problem behavior versus prosocial behavior among US and Chinese adolescents. Journal of Youth and Adolescence 2014;43:1037-51.

Sapmaz F, Doğan T. Mutluluk ve yaşam doyumunun yordayıcısı olarak iyimserlik. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012;8:63-9.

Recepoglu E. Öğretmen adaylarının yaşam doyumları ile öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2013;1:311-26.

Üniversite Öğrencilerinde Riskli Sağlık Davranışları ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişki

ÖZET

References