ÖZET

Amaç:

Bu çalışma, Coronavirüs hastalığı 2019 (COVİD-19) Pandemisi sırasında ülkelerin yaş ortalaması, ölüm olguları ve mevcut sağlık harcamaları [gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH)’nin yüzdesi (%)] arasındaki ilişkileri belirlemeyi ve tanımlamayı amaçlamaktadır.

Yöntemler:

Mevcut sağlık harcamalarının (GSYİH’nin %’si), ülkelerin yaş ortalaması ve ölüm olguları arasındaki ilişki üzerindeki aracı rolü incelendi. COVİD-19 olgularının en yüksek olduğu 60 ülkenin verileri analiz edildi. Analizlerde korelasyon testleri ve hiyerarşik regresyon testleri kullanıldı.

Bulgular:

Ülkelerin yaş ortalamasının, COVİD-19 kaynaklı ölüm olguları üzerindeki etkisi %27,5, cari sağlık harcamaları üzerindeki etkisi ise %56,3 bulundu. Yaş ortalaması ve cari sağlık harcaması değişkenlerinin, ölüm olguları üzerindeki etkisi birlikte analiz edildiğinde, yaş ortalamasının etkisi istatistiksel olarak anlamsız, cari sağlık harcamalarının etkisi ise %35,4 olarak saptandı.

Sonuç:

COVİD-19 nedenli ölümlerle ülke yaş ortalamaları arasındaki ilişkide cari sağlık harcamalarının pozitif aracılık rolü olduğu saptandı. Yapılan sağlık harcamalarının ölüm oranlarını azaltmada stratejik bir katkı sağlamadığı tespit edildi. Sonuçlar, ulusal sağlık yönetimi stratejileri geliştirmeyi amaçlayan ülkeler için özgün bir teorik çerçeve sunmaktadır.

References

Sun P, Xiaosheng L, Chao X, Wenjuan S, Bo P. Understanding of COVID‐19 based on current evidence. J Med Virol 2020;92:548-51.

Saxena SK. (ed.). Coronavirus Disease 2019 (COVID - 19). Epidemiology, Pathogenesis, Diagnosis, and Therapeutics. Singapore:Springer;2020.

Ghinai I, McPherson TD, Hunter JC, Kirking HL, Christiansen D, Joshi K, et al. First known person-to-person transmission of severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) in the USA. Lancet 2020;395:1137-44.

World Health Organization. Report of the WHO-China joint mission on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19). Last Accessed Date: 12.04.2020 Avaialable from: https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/who-china-joint-mission-on-covid-19-final-report.pdf.

The United Nations. New measures of population ageing. Last Accessed Date: 12.04.2020 Available from: https://www.un.org/en/development/desa/population/events/pdf/expert/29/session1/EGM_25Feb2019_S1_SergeiScherbov.pdf

World Health Organization. Aging and health. Last Accessed Date: 14.04.2020. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-and-health Retrieved date:

Berlatsky N. Aging. 1st edition. Michigan:Greenhaven Publishing;2014.

Wu Z, McGoogan JM. Characteristics of and Important Lessons From the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Outbreak in China: Summary of a Report of 72 314 Cases From the Chinese Center for Disease Control and Prevention. JAMA 2020;323:1239-42.

Onder G, Rezza G, Brusaferro S. Case-fatality rate and characteristics of patients dying in relation to COVID-19 in Italy. JAMA 2020;323:1775-6.

Sannigrahi S, Pilla F, Basu B, Basu AS. The overall mortality caused by COVID-19 in the European region is highly associated with demographic composition: A spatial regression-based approach. arXiv preprint arXiv:2005.04029. 2020:1-43.

World Health Organization. Public spending on health: A closer look at global trends Last Accessed Date: 13.04.2020. Avaialable from: https://www.who.int/health_financing/documents/health-expenditure-report-2018/en/

Kiross GT, Chojenta C, Barker D, Loxton D. The effects of health expenditure on infant mortality in sub-Saharan Africa: evidence from panel data analysis. Health Econ Rev 2020;10:1-9.

Bein MA, Unlucan D, Olowu G, Kalifa W. Healthcare spending, and health outcomes: evidence from selected East African countries. Afr Health Sci 2017;17:247-54.

Armocida B, Formenti B, Ussai S, Palestra F, Missoni E. The Italian health system and the COVID-19 challenge. Lancet Public Health 2020;5:e253.

Rezapour A, Mousavi A, Lotfi F, Movahed MS. Alipour S. The effects of health expenditure on health outcomes based on the classification of public health expenditure: A panel data approach. Shiraz E-Med J 2019;20:1-7.

Rana RH, Alam K, Gow J. Development of a richer measure of health outcomes incorporating the impacts of income inequality, ethnic diversity, and ICT development on health. Globalization Health 2018;14:1-12.

Worldometer. reported cases and deaths by country, territory, or conveyance. Last Accessed Date: 13.04.2020. Available from: https://www.worldometers.info/coronavirus/ ?utm_campaign=homeAdvegas1?

The World Bank. World development indicators. 2020. Last Accessed Date: 13.04.2020. Available from: https://databank.worldbank.org/home

Schober P, Boer C, Schwarte LA. Correlation Coefficients: Appropriate Use and Interpretation. Anesth Analg 2018;126:1763-68.

Baron RM, Kenny DA. The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: conceptual, strategic, and statistical considerations. J Pers Soc Psychol 1986;51:1173-82.

Bave JJV ,Baicker K, Boggio PS, Capraro V, Cichocka A, Cikara M, et al. Using social and behavioural science to support COVID-19 pandemic response. Nat Hum Behav 2020;4:460-71.

Koronavirüs Hastalığı 2019 (COVID-19) Pandemisinde Yaş Ortalaması ve Ölüm Olguları Arasındaki İlişki: Cari Sağlık Harcamalarının Aracılık Rolü (GSYİH’nin Yüzdesi)

ÖZET

References