ÖZET
Yeni tip koronavirüsün (COVİD-19), küresel bir pandemi olarak hızla yayılmakta olup sağlık, ekonomik ve sosyal sistemleri etkilediği görülmektedir. COVİD-19 hastanelerdeki hasta sayısının artması, malzeme yetersizliği ve sağlık çalışanlarının enfeksiyon riskine maruz kalmasına neden olarak sağlık sistemini olumsuz yönde etkilemektedir. Pandemi döneminde hastalığın neden olduğu belirsizlikler, sosyal yaşamdaki değişim, stres, duygusal çöküntü, uzun süre çalışmak zorunda kalma, yetersiz yoğun bakım şartları ve mekanik ventilatör nedeniyle tüm hastalara gereken sağlık hizmetini vermeye ilişkin etik ikilemler, bu süreci daha güç hale getirmektedir. Bu süreçte bireylerin sağlık bakım gereksinimlerinin etkin şekilde karşılanması için, sağlık bakım sisteminde yeni ve yaratıcı yaklaşımlara gereksinim duyulmaktadır. Teletıp uygulamaları, mobil uygulamalar, web tabanlı uygulamalar ve psikolojik destek uygulamaları bu yaklaşımlar arasında yer almaktadır. Bu derlemede, dünyada ve Türkiye’de COVİD-19 pandemi sürecinde sağlık sistemlerinde yapılan yeniliklere değinildi.