ÖZET

Amaç:

Zehirlenmeler çocuk yoğun bakım ünitelerine yatan hastalarda önlenebilir morbidite ve mortalitenin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Bu çalışmada, çocuk yoğun bakım ünitemizde zehirlenme nedeniyle tedavi edilen hastaların demografik ve epidemiyolojik özelliklerini, uygulanan tedavileri, klinik seyir ve prognozu geriye dönük olarak değerlendirmeyi amaçladık.

Yöntemler:

Zehirlenme nedeniyle 2015-2019 tarihleri arasında çocuk yoğun bakım ünitemize yatırılan hastaların dosyaları geriye dönük olarak incelendi. Hastaların demografik özellikleri, uygulanan tedavi ve klinik bulgular kaydedildi.

Bulgular:

Çocuk yoğun bakım ünitemize zehirlenme tanısıyla 172 hasta yatırıldı. Zehirlenmeler tüm hastaların %8,7’sini oluşturdu. Hastaların %51,2’si kız, %48,8’i erkekti. Ortalama yaş 5,8±5,6 yıl, ortalama yatış süresi 2,9 gündü. Olguların %27,9’u özkıyım amaçlı, %72,1’si kaza sonucu meydana gelmişti. Özkıyım amacı ile zehirlenmelerde yaş ortalaması 13,1±4,9 yıldı ve hastaların %89,6’sı kızdı. Kaza ile zehirlenmelerde ise yaş ortalaması 3,1±2,6 yıl iken, hastaların %36,29’u kızdı. En sık başvuru ilkbahar mevsiminde ve nisan ayında oldu. Hastaların 132’sinde (%76,7) zehirlenme nedeni ilaçlar iken, 40 (%23,2) hastada ilaç dışı maddeler etkendi. Otuz altı hastada (%20,9) çoklu etkenle zehirlenme vardı. En sık zehirlenme nedeni santral sinir sistemi ilaçlarıydı (%32,7). İlaç dışı etkenler arasında en sık neden mantar zehirlenmesiydi (%3,7). En sık karşılaşılan klinik bulgular, bulantı-kusma (%17,4), bilinç değişikliği (%12,7) ve karın ağrısıydı (%7,5). On üç hasta entübe edilerek izlendi. Beş hastaya hemodiyaliz, 8 hastaya plazma değişimi tedavisi yapıldı.

Sonuç:

Zehirlenmeler çocuk yoğun bakım yatışlarının önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Özellikle beş yaş altı çocuklarda kaza sonucu zehirlenmeler sık görülmektedir. Koruyucu önlemlerin alınması, ebeveynlerin ev kazaları konusunda eğitimi, ilaçların çocukların ulaşamayacağı, kilitli yerlerde ve emniyetli kapaklarla saklanması kaza ile gerçekleşen zehirlenme oranlarını azaltabilir.

References

Bronstein AC, Spyker DA, Cantilena LR Jr, Rumack BH, Dart RC. 2011 Annual report of the American Association of Poison Control Centers’ National Poison Data System (NPDS): 29th Annual Report. Clin Toxicol (Phila) 2012;50:911-1164.

Jepsen F, Ryan M. Poisoning in children. Curr Pediatr 2005;15:563-8.

Yavuz S, Aydın S. Zehirlenme olgularının profili. Toksikol Derg 2003;1:47-52.

Sarıkayalar F. Çocuklarda zehirlenmeler. Katkı Pediatri Dergisi 2001;22:377-95.

Sahin S, Carman KB, Dinleyici EC. Acute poisoning in children; data of a pediatric emergency unit. Iran J Pediatr 2011;21:479-84.

Nalliah RP, Anderson IM, Lee MK, Rampa S, Allareddy V, Allareddy V. Children in the United States make closeto 200,000 emergency department visits due to poisoning each year. Pediatr Emerg Care 2014;30:453-7.

Çıtak A, Yılmaz HL, Tunçok Y, editors. Çocuklarda Zehirlenme: Tanı ve Tedavi. İstanbul: Medikal Yayıncılık; 2010.

Litovitz TL, Klein-Schwartz W, Caravati EM, Youniss J, Crouch B, Lee S, et al. 1998 annual report of the American Association of Poison Control Centers Toxic Exposure Surveillance System. Am J Emerg Med 1999;17:435-87.

Özcan N, İkincioğulları D. Ulusal zehir danışma merkezi 2008 yılı çalışma raporu özeti. Türk Hij Den Biyol Derg 2009;66:29-58.

Singh O, Javeri Y, Juneja D, Gupta M, Singh G, Dang R. Profile and outcome of patients with acute toxicity admitted in intensive care unit: Experiences from a major corporate hospital in urban India. Indian J Anaesth 2011;55:370-4.

Özayar E, Değerli S, Güleç H, Şahin Ş, Dereli N. Yoğun bakıma kabul edilen zehirlenme olgularının retrospektif Analizi. Yoğun Bakım Derg 2011;3:59-62.

Toptaş M, Akkoç İ, Kaya R, Uzman S, Gül YG, Yılmaz Y, et al. Akut zehirlenme hastalarının profili ve prognoza etkili faktörler: Yoğun bakımda geriye dönük bir analiz. Med Bull Haseki 2014:52;29-33.

Biçer S, Sezer S, Çetindağ F, Kesikminare M, Tombulca N, Aydoğan G, et al. Çocuk Acil Kliniği 2005 Yılı Akut Zehirlenme Olgularının Değerlendirilmesi. Marmara Med J 2007;20:12-20.

Gündüz A, Kesen J, Topbaş M, Narcı H, Yandı M. Analysis of suicidal poisoning patients presented to emergency department. TAF Prev Med Bull 2004;3:234-42.

Ozdemir R, Bayrakci B, Tekşam O, Yalçin B, Kale G. Thirty-three-year experience on childhood poisoning. Turk J Pediatr 2012;54:251-9.

Tekerek NÜ, Dursun A, Akyıldız BN. Çocuk yoğun bakım ünitesinde takip edilen zehirlenme olgularının geriye dönük değerlendirilmesi. J Pediatr Emerg Intensive Care Med 2016;3:21-6.

Sümer V, Güler E, Karanfil R, Dalkıran T, Gürsoy H, Garipardıç M, et al. Çocuk acil servisine başvuran zehirlenme olgularının geriye dönük olarak değerlendirilmesi. Türk Ped Arş 2011;46:234-40.

Güngörer V, Yıldırım NK. Yeni açılan ikinci düzey çocuk yoğun bakım birimimizde yatan zehirlenme olgularının değerlendirilmesi. Turkish Arch Pediatr 2016;51:35-9.

Wang L, Wu Y, Yin P, Cheng P, Liu Y, Schwebel DC, et al. Poisoning deaths in China, 2006–2016. Bull World Health Organ 2018;96:314-26.

Ayoğlu NF, Ayoğlu H, Macit Kaptan YM, Özkoçak Turan IÖ. A Retrospective Analysis of Cases with Acute Poisoning in Zonguldak, Turkey. TARD 2009;37:240-8.

Akbaba M, Nazlican E, Demirhindi H, Sütoluk Z, Gökel Y. Etiological and demographical characteristics of acute adult poisoning in Adana, Turkey. Hum Exp Toxicol 2007;26:401-6.

Ağın H, Çalkavur Ş, Olukman Ö, Ural R ve Bak M. Çocukluk çağında zehirlenmeler: son 2 yıldaki olguların değerlendirilmesi. Turkiye Klinikleri J Pediatr 2002;11:186-93.

Öner N, Vatansever Ü, Turan Ç, Okutan Ö, Şimşek A, Duran R, et al. Çocuklarda sık görülen zehirlenmelerden biri: Amitriptilin zehirlenmesi. Turkiye Klinikleri J Pediatr 2004;13:123-8.

Kahveci M, Çeltik C, Karasalihoğlu S, Acunaş B. Bir üniversite hastanesi acil servisine başvuran çocukluk çağı zehirlenmelerinin değerlendirilmesi. STED 2004;13:1-21.

Binay Ç, Tunca Şahin G, Biçer S, Gemici H, Şahin S, Bahar S, et al. Çocuk acil ünitesi 2006 yılı zehirlenme vakalarının değerlendirilmesi. JAEM 2010;9:31-40.

Peltek Kendirci HN, Yağlı Çolakoğlu E, Hızlı Ş, Koçak M, Saylam E, Polat E, et al. Hastanemiz çocuk acil servisine başvuran zehirlenme olgularının değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hast Derg 2011;5:29-35.

Kondolot M, Akyıldız B, Görözen F, Kurtoğlu S, Patıroğlu T. Çocuk acil servisine getirilen zehirlenme olgularının değerlendirilmesi. Cocuk Sagligi ve Hastaliklari Derg 2009;52:68-74.

Yorulmaz A, Akbulut H, Yahya İ, Aktaş R, Emiroğlu HH, Peru H. Retrospective Evaluation of Patients Admitted to the Pediatric Emergency Department with Intoxication. Turkish J Pediatr Emerg Intensive Care Med 2017;4:96-103.

Soyucen E, Aktan Y, Saral E, Akgün N, Numanoğlu AU. Retrospective analysis of childhood poisoning in sakarya region. Cocuk Sagligi ve Hastaliklari Derg 2006;49:301-6.

Even KM, Armsby CC, Bateman ST. Poisonings requiring admission to the pediatric intensive care unit: A 5-year review. Clin Toxicol (Phila) 2014;52:519-24.

Jayashree M, Singhi S. Changing trends and predictors of outcome in patients with acute poisoning admitted to the intensive care. J Trop Pediatr 2011;57:340-6.

Çocuk Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Zehirlenme Olgularının Demografik, Epidemiyolojik ve Klinik Özelliklerinin Değerlendirilmesi

ÖZET

References