ÖZET
Palyatif bakımda tedavi gören hastalarda reiki uygulamasının kanser ağrısı yönetimine etkisini değerlendiren çalışmaların incelenmesidir. Kanser ağrısı yönetimine ilişkin Türkçe ve İngilizce tam metnine ulaşılabilen araştırmalar sistematik inceleme kapsamına alınmış, tam metin olmayan ve devam eden çalışmalar kapsam dışı bırakılmıştır. Çalışma Hemşirelik ve Yardımcı Sağlık Literatürü Kümülatif İndeksi, EBSCOhost MEDLINE, ScienceDirecf, Ovid, ProQuest, Web of Science ULAKBİM Ulusal Veri Tabanları taranarak yürütülmüştür. Taramada yıl kısıtlaması yapılmamıştır. Çalışmalara ulaşmak için “kanser ağrısı”, “kanser ağrısı yönetimi”, “reiki”, “palyatif bakım” anahtar kelimeleri kullanılmıştır. On dokuz araştırma makalesine ulaşılmış, bu çalışmaların 5 tanesinin araştırmaya dahil edilme kriterlerine uygun olduğu belirlenmiştir. Bu çalışmalar araştırmacılar tarafından ayrı ayrı incelenmiş ve kanıt düzeyleri belirlenmiştir. Kanıt düzeylerini belirlemede Cohrane rehberi temel alınmıştır. Dahil edilen çalışmalardan bir randomize kontrollü çalışma, üçü deneysel çalışma, biri ise sistematik derleme idi. Palyatif bakım alan kanser hastalarında reiki terapinin ağrıya etkisini inceleyen randomize kontrollü çalışmalar günümüzde sınırlı sayıda olmasına karşın yapılan çalışmalar, ağrı şiddetini azaltmada olumlu etkisinin olduğunu göstermektedir. Çalışmaların küçük örneklem sayısıyla ve genellikle tek grupla yapıldığı gözlemlenmektedir. Ağrı değerlendirmelerinin genellikle görsel skala ve numerik skala ile yapıldığı, reiki seanslarının 24-90 dakika aralığında yapıldığı, haftada 2-6 seans şeklinde yapıldığı görülmektedir. Palyatif bakımda tedavi gören kanser hastalarında fiziksel ve psikolojik iyileşmede reikinin etkisi incelendiğinde, reikinin ağrıyı azaltmada olumlu etkisi olduğu bildirilmektedir. Ancak reiki terapide hangi el pozisyonunun kullanılacağı, reiki oturumunun süresi ve hangi sıklıkla yapılacağı, uygulama süresi gibi konularda boşluklar bulunmaktadır. Bu nedenle büyük örneklem grubuyla yapılacak randomize kontrollü çalışmaların yapılması önerilir.