ÖZET

Amaç:

Kronik hemodiyaliz hastalarında mülteci ve yerli popülasyonun özbakım güçlerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır.

Yöntemler:

Çalışma ülkemizde bir eğitim ve araştırma hastanesinin hemodiyaliz ünitesinde 33 mülteci, 48 yerli hasta ile yapılmıştır. Veriler yüz yüze anket yolu ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde IBM SPSS statistics programı kullanılmıştır.

Bulgular:

İki grup arasında, özbakım gücü ölçeği alt boyutlarından ilaç kullanımı (p=0,041, p<0,05) ve kendini izleme (p=0,048, p<0,05) açısından anlamlı fark olduğu, özbakım gücü toplam puanlar arasında anlamlı fark olmadığı (p=0,768), özbakım gücü alt boyutları ile mültecilerin ülkemizde yaşadığı yıl ve hemodiyalize girdikleri aylar arasında anlamlı ilişki olmadığı (p>0,05) tespit edilmiştir.

Sonuç:

Kronik hemodiyaliz hastalarında mülteci ve yerli popülasyonda özbakımlarını karşılama durumlarının aynı olduğu, mültecilerin ilaç kullanımı, yerli popülasyonun ise kendi kendini izleme durumlarında yetersiz oldukları görülmüştür. Mültecilere özbakımları ile ilgili eğitimlerini verirken dil problemlerinin ortadan kalkması için hastane tercümanından destek alınması gerektiği ve çalışmanın farklı kronik hastalığı olan gruplarla da yapılmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

References

U.S. Department of Health and Human Services. https://usrds-adr.niddk.nih.gov/. Date of access: 12.12.2022.

Şahin Biçer S, Tasçı S, Taş T, Ceyhan YŞ. Hemodiyalizde meydana gelen kan basıncı değişiminin hastada yarattığı sorunların belirlenmesi. Nefroloji Hemşireliği Dergisi 2013;9:15-23.

Süleymanlar G, Ateş K, Seyahi N. Türkiye’de Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon - Registry 2016. Ankara:Türk Nefroloji Derneği Yayınları; 2017.

Cervantes L, Tuot D, Raghavan R, Linas S, Zoucha J, Sweeney L, et al. Association of Emergency-Only vs Standard Hemodialysis With Mortality and Health Care Use Among Undocumented Immigrants With End-stage Renal Disease. JAMA Intern Med 2018;178:188-95.

Nurdoğan AK, Dur AİB, Öztürk M. Turkey Refugee Problem And Syria Crisis Effects Of Refugee Problem. İş ve Hayat 2016;2:217-38.

Multeciler Dernegi. Türkiye’deki Suriyeli Sayısı, Kasım 2022. https://multeciler.org.tr/. Date of access:12 12 2022.

Döner P, Ozkara A, Kahveci R. Syrian refugees in Turkey: numbers and emotions. Lancet 2013;382:764.

Kördeve MK. Access To Health Services Of Syrian Refugees: A Field Research. Sağlık Yönetimi Dergisi 2017;1:1-12.

Paksoy HM, Koçarslan H. Suriyelilerin Ekonomik Etkisi: Kilis İli Örneği. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi 2015;5:143-74.

Akyol AD, Karadakovan A. The Investıgatıon Of Influence Factors On Self-Care Agency And Ouality Of Life On Hemodialysis Patients. Ege Journal of Medicine 2002;41:97-102.

Orem DE. Self-care deficit theory of nursing: concepts and applications. 7th ed. pp.99-135). USA: Dennis CM Mosby-Year Book Inc; 2001.p.99-135.

Van Biesen W, Vanholder R, Vanderhaegen B, Lameire N, Wanner C, Wiecek A, et al. Renal replacement therapy for refugees with end-stage kidney disease: an international survey of the nephrological community. Kidney Int Suppl (2011) 2016;6:35-41.

Gursu M, Arici M, Ates K, Kazancioglu R, Yavas PG, Ozturk M, et al. Hemodialysis Experience of a Large Group of Syrian Refugees in Turkey: All Patients Deserve Effective Treatment. Kidney Blood Press Res 2019;44:43-51.

Sevinc M, Hasbal NB, Sakaci T, Basturk T, Ahbap E, Ortaboz M, et al. Frequency of depressive symptoms in Syrian refugees and Turkish maintenance hemodialysis patients during COVID-19 pandemic. PLoS One 2021;16:e0244347.

Ören B, Enç N. Development and psychometric testing of the self-care agency scale for patients undergoing long-term dialysis in Turkey. J Ren Care 2014;40:266-73.

Aydın A, Sayılan AA. The relationship between self-care agency and successful aging in individuals aged 65 or over. İstanbul Nişantaşı University Journal of Social Sciences 2022;10:67-77.

Deveci G, Aydın HT. The Effect of Education on Hemodialysis Patients' Fatigue and Self-Care. Journal of Nephrology Nursing 2022;17:1-9.

Du M, Kong H, Ran L, Ran Y, Bai L, Du Y, et al. Associations among health-promoting lifestyle, self-care agency and health-related quality of life in Bai older adults with hypertension in Yunnan China. BMC Geriatr 2022;22:942.

Demir Gökmen B, Fırat M. tExamination of the relationship between illness perception, death anxiety and self-care agency in COPD patients. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2022;8:57-66.

Türker E, Tanrıkulu G, Çelikten Ö. A Study on the Relationship between Self-Care Agency and Symptom Management in Hemodialysis Patients. Lokman Hekim Journal 2022;12:666-74.

Kara F, Akgun N. Konya’ya Yerleşen Suriyeli Mültecilerin Sağlık Hizmetlerinden Yararlanmalarının Önündeki Engeller. 18. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi. Konya, 2015.

Kaya M. Türkiye'deki savaş mağduru engelli Suriyeli mültecilerin toplumsal hayata adaptasyon süreçleri: Özel ve kamusal alan engelleri. Diyalektolog Uluslararası Sosyal Bilimler dergisi 2017;16:127-44.

Özyürek A, Kapçı PE, Yılancı S. The Views of Individuals in Different Age Groups on The Status of Syrian Refugees in Turkey. MSKU Journal of Education 2019;6:56-69.

Sağır M, Parlakpınar H. Rational Use of Medicaments. Ann Health Sci Res 2014;3:32-5.

Mülteci ve Yerli Hastaların Özbakım Güçleri Aynı Mı?-Türkiye’deki Kronik Hemodiyaliz Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma

ÖZET

References