ÖZET
Amaç:
Akademisyenlerin karşılaştıkları fiziksel ve duygusal zorluklar onların üretkenliklerini olumsuz olarak etkilemektedir. Çalışmanın amacı İş Limitasyonu Ölçeği-Kısa Formu’nun (İLÖ-KF) Türkçe uyarlaması, geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasının yapılmasıdır. İLÖ-KF akademisyenlerin son iki hafta içerisinde yaşadıkları fiziksel veya duygusal sağlık durumlarının, çalışma hayatları üzerine etkisini inceleyen bir ölçektir.
Yöntemler:
İLÖ-KF’nin Türkçe versiyonuna katılan katılımcıların yaş ortalaması 37,75±9,43 yıl olarak hesaplanmıştır. İLÖ-KF’nin test-tekrar test güvenilirliği yedi gün arayla tekrarlanarak değerlendirildi. Ölçeğin yapısal geçerlilik ve zamana göre değişmezlik güvenilirliği için test-tekrar test intraklass korelasyon (ICC) yöntemi ile Cronbach alfa testi kullanıldı.
Bulgular:
İLÖ-KF iki faktör altında %68,62 varyans ile yapısal geçerliliği sağlamaktadır (Barlett: 407,830; Kaiser-Meyer-Olkin: 0,746, p=0,0001). İLÖ-KF güvenilirliği (ICC =0,96) ve iç tutarlılığı (Cronbach alfa =0,83) oldukça yüksek olarak bulundu. Bundan dolayı İLÖ-KF Türkçe dilinde geçerli ve güvenilir bir testtir.
Sonuç:
İLÖ-KF Türkçe uyarlamasının akademisyenlerin fiziksel ve duygusal sağlık durumları üzerinde geçerli ve güvenilir olduğu bulunmuştur. Bu ölçek işyerinde hem fiziksel hem de duygusal sağlığın etkisini ölçmek için önemli bir ölçektir.
References
1
Christiansen C, Townsend EA. Introduction to Occupation: The art of science and living, 2nd ed. California: Prentice Hall; 2009.
2
Püsküllüoğlu A. Türkçe Sözlük. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları; 1995.
3
Özdemir NK. 4857 Sayılı İş Yasası İş Sağlığı ve Güvenliği Hükümlerinin Değerlendirilmesi İş Sağlığı ve Güvenliği. İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları. 2004;p. 257.
4
Demircioğlu M, Centel T. İş hukuku, İstanbul: Beta Yayınları, 9. Baskı, 2003; p. 143-66.
5
İlhan MN, Kurtcebe ZÖ, Durukan E, Koşar L. Temizlik işçilerinin sosyodemografik özellikleri ve çalışma koşulları ile iş kazası ve meslek hastalığı sıklığı. Fırat üniversitesi sağlık bilimleri dergisi 2006;20:433-9.
6
Ercan A. Türkiye’de yapı sektöründe işçi sağlığı ve güvenliğinin değerlendirilmesi.Politeknik Dergisi 2010;13:49-53.
7
Ünsar S. Türkiye’de İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Uygulamalarının Mevcut Durumu ve Konuyla İlgili Yapılan Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Unpublished Doctorial Thesis İstanbul: 2003.
8
Tural NK. Universities and academic life in Turkey: Changes and challenges. International Journal of Educational Policies 2007;1:63-78.
9
Ülker Tümlü G, Recepoğlu E. Üniversite Akademik Personelinin Psikolojik Dayanıklılık ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişki. Journal of Higher Education Science 2013:3:205-13.
10
Saygun M. Sağlık Çalışanlarında İş Sağlığı ve Güvenliği Sorunları. TAF Preventive Medicine Bulletin 2012;11:337-82.
11
Aravacık ED. Sağlık hizmetleri bakımından iş sağlığı ve güvenliği. Adli Bilimciler Derneği Dergisi 2014;1-4.
12
Goetzel RZ, Long SR, Ozminkowski RJ, Hawkins K, Wang S, Lynch W. Health, absence, disability, and presenteeism cost estimates of certain physical and mental health conditions affecting U.S. employers. J Occup Environ Med 2004;46:398-412.
13
Loeppke R, Taitel M, Haufle V, Parry T, Kessler RC, Jinnett K. Health and productivity as a business strategy: a multiemployer study. J Occup Environ Med 2009;51:411-28.
14
Lerner D, Amick BC 3rd, Rogers WH, Malspeis S, Bungay K, Cynn D. The Work Limitations Questionnaire. Med Care 2001;39:72-85.
15
Lofland JH, Pizzi L, Frick KD. A review of health-related workplace productivity loss instruments. Pharmacoeconomics 2004;22:165-84.
16
Spector PE. Job satisfaction: Application, assessment, causes, and consequences. California: Sage publications; 1997.
17
Şat A, Doğan H, Amil O. Akademisyenlerin psikolojik ihtiyaçları ve iş doyumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi: Kayseri örneği. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 2015;5:112-32.
18
Türkçapar Ü. Beden eğitimi öğretmenlerinin farklı değişkenler açısından iş doyumu düzeylerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012;32:331-46.
19
Tabachnick BG, Fidell LS, Ullman JB. Using multivariate statistics Boston, MA: Pearson; 2007;(5):203-31.
20
Beaton DE, Bombardier C, Guillemin F, Ferraz MB. Guidelines for the process of cross-cultural adaptation of self-report measures. Spine (Phila Pa 1976) 2000;25:3186-91.
21
Şenocak M. Temel kavramlar ve klinik biyoistatistik. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri; 2009; p. 55-61.
22
Zinbarg RE., Revelle W, Yovel I, Li, W. Cronbach’s α, Revelle’s β, and McDonald’s H: Their relations with each other and two alternative conceptualizations of reliability. Psychometrika 2005;70:123-33.
23
Zinbarg RE, Yovel I, Revelle W, McDonald RP. Estimating generalizability to a latent variable common to all of a scale’s indicators: A comparison of estimators for ωh. Applied Psychological Measurement 2006;30:121-44.
24
Budak G, Sürgevil O. Tükenmişlik ve tükenmişliği etkileyen örgütsel faktörlerin analizine ilişkin akademik personel üzerinde bir uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2005;20:95-108.
25
Afşar ST. Akademisyenlerin Çalışma Yaşam Kalitesini Hacettepe Üniversitesi Üzerinden Okumak. Eğitim Bilim Toplum Dergisi 2015;13:134-73.
26
Lerner D, Amick BC 3rd, Lee JC, Rooney T, Rogers WH, Chang H, et al. Relationship of employee-reported work limitations to work productivity. Med Care 2003;41:649-59.
27
Tang K, Beaton DE, Amick BC 3rd, Hogg-Johnson S, Côté P, Loisel P. Confirmatory factor analysis of the Work Limitations Questionnaire (WLQ-25) in Workers’ Compensation Claimants with chronic upper-limb disorders. J Occup Rehabil 2013;23:228-38.
28
Verhoef JA, Miedema HS, Bramsen I, Roebroeck ME. Using the work limitations questionnaire in patients with a chronic condition in the Netherlands. J Occup Environ Med 2012;54:1293-9.
29
Tamminga SJ, Verbeek JH, Frings-Dresen MH, De Boer AG. Measurement properties of the Work Limitations Questionnaire were sufficient among cancer survivors. Qual Life Res 2014;23:515-25.
30
Walker TJ, Tullar JM, Diamond PM, Kohl HW 3rd, Amick BC 3rd. Validity and Reliability of the 8-Item Work Limitations Questionnaire. J Occup Rehabil 2017;27:576-83.
31
Takegami M, Yamazaki S, Greenhill A, Chang H, Fukuhara S. Work performance assessed by a newly developed Japanese version of the Work Limitation Questionnaire in a general Japanese adult population. J Occupational Health 2014;56:124-33.
32
Akgül A, Çevik O. İstatistiksel Analiz Teknikleri “SPSS’te İşletme Yönetimi Uygulamaları. Ankara: Emek Ofset Ltd. 2003.
33
Work Limitations Questionnaire - Short Form (WLQ-SF).Available at: https://eprovide.mapi-trust.org/instruments/work-limitations-questionnaire-short-form#languages .Accessed May 24, 2019.
34
Lerner D, Benson C, Chang H, Rogers WH, Adler D, Lyson MC, et al. Measuring the work impact of caregiving for individuals with schizophrenia and/or schizoaffective disorder with the Caregiver Work Limitations Questionnaire (WLQ). Journal of occupational and environmental medicine 2017;59:1007-16.
