ÖZET
Fraktal analiz (FA), karmaşık ve düzensiz vücut yapılarının değerlendirilmesini matematik yoluyla gerçekleştiren bir yöntemdir. Bu çalışmanın amacı, FA yaklaşımını panoramik radyografiler üzerinde sigaranın mandibuler trabeküler kemik yapısını nasıl etkilediğini belirlemede kullanmaktır.
Sigara içen 55 kişi olgu grubunu oluştururken, sigara içmeyen 55 kişi kontrol grubu olarak belirlendi. Çalışma ve kontrol grupları yaş ve cinsiyet açısından eşleştirildi. Sağ mandibuler angulus ve sağ ikinci premolar ile birinci molar kökler (interdental) arasındaki trabeküler kemik bölgesinden 100x100 piksel boyutunda iki ilgi alanı (ROI) belirlendi. Panoramik radyografi ile belirlenen ROI’lar üzerinde kutu sayma tekniği kullanılarak FA yapıldı. Verilerin analizinde IBM Corp tarafından Armonk, NY, ABD’de geliştirilen SPSS 21.0 programı kullanıldı. P değeri 0,05 eşiğinde anlamlı olarak kabul edildi.
Çalışmaya dahil edilen 74 erkek ve 36 kadın bireyin yaş ortalaması 23,54±3,57 idi. Gonial (p=0,528) ve interdental bölgenin (p=0,490) fraktal boyut (FB) değerleri olgu-kontrol grupları arasında istatistiksel olarak birbirinden farklı değildi (p>0,05). Sigara maruziyetine ilişkin paket-yıl değerleri ile FB ölçümlerinin korelasyon analizi yapıldığında istatistiksel olarak anlamlı olmayan negatif ilişki saptandı (p>0,05).
Sigara maruziyeti arttıkça, FB değerleri azalma eğilimi gösterir. Sigara içmenin mandibuler trabeküler kemik FB değerlerine etkisi gözlenmemiştir.