ÖZET
Çalışmamızda farklı üreticiler tarafından ticari olarak satışa sunulan geleneksel Türk içeceği hardaliye ürünlerinin (H1 ve H2) kimyasal analizinin yapılması, antioksidan ve antimikrobiyal aktivitelerinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Hardaliye ürünlerinde (H1 ve H2) antioksidan aktivite 1,1-diphenyl-2-picrylhydrazyl (DPPH) serbest radikal giderim aktivitesiyle, organik asit ve fenolik bileşenler sıvı kromatografi-yüksek çözünürlüklü kütle spektrometre [liquid chromatography-high resolution mass spectrometry (LC-HR/MS)] yöntemiyle, antimikrobiyal etkinlik sıvı mikrodilüsyon yöntemleriyle araştırılmıştır.
Bulgular: LC-HR/MS yöntemiyle hardaliye örneklerinin kimyasal analizi yapılarak organik asitlerden askorbik asit ve fumarik asit saptanmıştır. Askorbik asit konsantrasyonları H1 ve H2’de sırasıyla 21,295 mg/L ve 26,84 mg/L iken, H1’de fumarik asit konsantrasyonları 59,55 mg/L, H2’de ise 224,562 mg/L olarak saptanmıştır. H1’de konsantrasyonu en yüksek fenolik bileşen resveratrol (44,57 mg/L) iken, H2’de konsantrasyonu en yüksek fenolik bileşenin p-kumarik asit (31,87 mg/L) olduğu gözlenmiştir. Antioksidan etkinlik açısından hardaliye örneklerinin diphenyl-2-picrylhydrazyl serbest radikal giderim aktivitesinin H1 ve H2’de sırasıyla %2,07±0,004 ve %2,49±0,004 olduğu tespit edilmiştir. Hardaliye örneklerinin test edilen mikroorganizmalardan sadece S. epidermidis ATCC 49461 kökenine karşı inhibitör etki [H1 minimal inhibisyon konsantrasyonu (MİK): 15,625 μg/mL, H2 MİK: <3,9 μg/mL] gösterdikleri saptanmıştır.
Çalışmamızda ticari olarak üretilen iki farklı hardaliyenin literatürdeki verilere kıyasla fenolik bileşenleri oldukça düşük konsantrasyonlarda içerdiği saptanmış olup, bu sebeple antioksidan aktivite göstermediği düşünülmüştür.