ÖZET

Çalışmamızda yüksek doz isotretinoin uygulamasının neden olduğu kalp dokusu hasarına karşı silymarinin koruyucu etkisinin histopatolojik ve biyokimyasal açıdan incelenmesi amaçlanmıştır.

Çalışmamızda 32 adet Balb/c cinsi erkek fare kontrol, isotretinoin (ISR), silymarin (SLY) ve tedavi grubu (ISR+SLY) olmak üzere dört gruba ayrıldı. Histolojik analizler için kesitler Hematoksilen-Eozin ve Masson trikrom ile boyandı. Skorlamaları ışık mikroskobu altında değerlendirildi. Apopitotik hücrelerin değerlendirilmesinde TUNEL Floresan tekniğinden yararlanıldı. Oksidatif stres parametreleri olan serum katalaz (CAT), süperoksit dismutaz (SOD), glutatyon (GSH), glutatyon peroksidaz (GSHPx), glutatyon redüktaz (GSH-Red), glutatyon-S-transferaz (GST) enzim aktiviteleri ve lipit peroksidasyon göstergesi olan eritrosit malondialdehit (E-MDA) ve plazma malondialdehit (P-MDA) seviyeleri biyokimyasal olarak ölçüldü. Tüm istatistiki analizler SPSS 18.00 (IBM, New York, USA) ile yapılırken, bar grafikleri GraphPad Prism Version 6.01 (USA) programı ile hazırlandı. İstatistiki karşılaştırılmalarda parametrik testlerden t-testinden yararlanıldı. Önem seviyeleri p≤0,05 olarak alındı.

Isotretinoin grubunda kalp dokusunda kanama, nekroz, ödem ve konjesyon gibi şiddetli patolojik hasar görülürken, tedavi grubunda SLY uygulamasının bu hasarı önleyici bir etki göstermediği gözlendi (p>0,05). ISR grubunda oldukça yüksek olan apopitozisin SLY uygulamasından sonra önemli derecede azaldığı görüldü (p≤0,05). CAT, SOD, GSH-Px, GSH-Red, GSH, GST seviyelerinin tedavi grubunda (ISR+SLY) önemli derecede arttığı görüldü (p=0,015, p>0,05, p=0,002, p=0,002, p=0,018, p=0,002; sırasıyla). En yüksek E-MDA ve P-MDA seviyelerine ISR grubunda rastlanırken, SLY’in E-MDA (p=0,003) ve P-MDA (p=0,005) seviyelerini düşürdüğü görüldü.

Silymarinin isotretinoinin neden olduğu kalp dokusu hasarına karşı antioksidan enzim seviyelerini arttırıp, lipit peroksidasyonunu düşürerek antioksidan etki gösterdiği ve anti apopitotik etkiye sahip olduğu tespit edildi.