ÖZET

Amaç:

Kronik hepatit B virüsü (HBV) hastalığında takip ve tedavide karaciğerin histopatolojik incelemesi altın standarttır. Türkiye’de histopatolojik değerlendirmede genellikle İshak’ın Modifiye histolojik aktivite indeksi (HAİ) ve fibroz evreleme sistemi kullanılmaktadır. Ortak bir skorlama sistemi kullanılmasına rağmen çeşitli değişkenlerden dolayı aynı örnek farklı patologlar arasında farklı yorumlanabilmektedir. Bu çalışmada kronik HBV hastalarının karaciğer histopatolojilerinin farklı hastanelerdeki patologlarca değerlendirilmesi ve çıkan sonuçların birbirleri ile uyumu ve tedavi kararı üzerindeki etkisi araştırılmıştır.

Yöntemler:

Tedavi endikasyonu olup karaciğer biyopsisi yapılan 10 hastaya ait preparatlar 5 farklı 3. basamak hastanesindeki patologlar tarafından değerlendirilmiştir. Non-parametrik istatistiksel yöntemler kullanılarak patologlar arası uyum katsayısı belirlenmiştir. Ayrıca tedavi alabilme yüzdelerinin belirlenmesi için tanımlayıcı istatistiklere de başvurulmuştur.

Bulgular:

Patologlar arası uyum en fazla toplam HAİ ve Fibroz skorunda hesaplandı (k=0,8186, k=0,8217). Tedavi kararında merkezler arasındaki Kuder-Richardson Güvenirlik katsayısı yüksek bulundu (k=0,8207). Hastaların hepsinin The European Association for the Study of the Liver 2017 kılavuzuna göre tedavi endikasyonu olmasına rağmen, karaciğer histopatolojisine göre ortalama %58 tedavi alabileceği hesaplandı.

Sonuç:

Merkezlerdeki patologlar arasındaki uyum farklılıkları, kronik HBV hastaların tedaviye ulaşabilmesinde gecikmelere sebep olabilmektedir.

References

Thio CL, Hawkins C. Hepatitis B Virus. Mandell, Douglas and Bennett’s Principles and Practice of Infectious Diseases. Seventh edition 2020. p 1940-63.

Ishak K, Baptista A, Bianchi L, Callea F, De Groote J, Gudat F, et al. Histological grading and staging of chronic hepatitis. J Hepatol 1995;22:696-9.

Mannan R, Misra V, Misra SP, Singh PA, Dwivedi M. A comparative evaluation of scoring systems for assessing Necro-Inflamatory Activity and Fibrosis in liver biopsies of patients with chronic hepatitis. J Clin Diagn Res 2014;8:FC08-12.

Westin J, Lagging LM, Wejstål R, Norkrans G, Dhillon AP. Interobserver study of liver histopathology using the Ishak score in patients with chronic hepatitis C virus infection. Liver 1999;19:183-7.

Woynarowski M, Cielecka-Kuszyk J, Kałuzyński A, Omulecka A, Sobaniec-Łotowska M, Stolarczyk J, et al. Inter-observer variability in histopathological assessment of liver biopsies taken in a pediatric open label therapeutic program for chronic HBV infection treatment. World J Gastroenterol 2006;12:1713-7.

Almpanis Z, Demonakou M, Tiniakos D. Evaluation of Liver fibrosis:”Something old, something new…”Ann Gastroenterol 2016;29:445-53.

Deen-Draisey A, RaoS, Yang G. Pathology in Patients with Chronic Liver Disease. Clin Liver Dis 2020;20:361-72.

Aydın O, Yıldız L, Kefeli M, Barış S, Kandemir B. Reproductibility of the Ishak Modified Histologic Activity Index in the evaluation of chronic viral hepatitis. Turkjpath 2005;21:58-61.

SUT.https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/12/20181228M1-1.pdf 28.12.2018

Association for the Study of the Liver. EASL 2017 Clinical Practice Guidelines on the management of hepatitis B virus infection. European Association for the Study of the Liver. European J Hepatol 2017;67:370-98.

Davison BA, Harrison SA, Cotter G, Alkhouri N, Sanyal A, Edwards C, et al. Suboptimal reliability of liver biopsy evaluation has implications for randomized Clinical trials. European J Hepatol 2020;73:1322-32.

Everhart JE, Wright EC, Goodman ZD, Dienstag JL, Hoefs JC, Kleiner DE, et al. Prognostic value of Ishak Fibros Stage. Findings from HALT-C trial. Hepatology 2010;51:585-94.

Regev A, Berho M, Jeffers LJ, Milikowski C, Molina EG, Pyrsopoulos NT, et al. Sampling error and intraobserver variation in liver biopsy in patients with chronic HCV infection. The American Journal of Gastroenterology 2002;97:2614-8.

Virarkar M, Morani AC, Taggart MW, Bhosale P. Liver Fibrosis assesment. Semin Ultrasound CT MR 2021;42:381-9.

Afdhal NH, Nunes D. Evaluation of Liver biopsy: a concise review. Am J Gastroenterol 2004;99:1160-74.

Kronik Hepatit B Hastalarının Karaciğer Histopatolojisinin Değerlendirilmesinde Gözlemciler Arası Uyumun Saptanması ve Tedaviye Yansımaları

ÖZET

References