ÖZET
Femur başı avasküler nekrozu (FBAN), femur başının kanlanmasındaki azalmadan kaynaklanan, görülme sıklığı giderek artan ve ağır sosyo-ekonomik etkileri olan bir hastalıktır. Hayvan modelleri, kemiklerdeki avasküler nekrozlar için yeni tedavi yöntemlerinin oluşturulmasında vazgeçilmezdir. Halen, erken dönem FBAN’yi simüle edebilen güvenilir bir hayvan modeli yoktur. Bu çalışmanın amacı, cerrahi ve sistemik steroid kombinasyonu ile tavşanda FBAN modeli oluşturmaktır.
Altı Yeni Zelanda beyaz tavşanı 3 gruba ayrıldı. Her grup 4 femur başı içermekteydi. FBAN oluşturmak için her kalçaya cerrahi olarak dislokasyon, femur boynu periosteal damarların koterizasyonu ve ligamentum teres eksizyonu yapıldı. Sonrasında her tavşana tek doz intramusküler steroid uygulandı. Gruplardaki hayvanlar sırasıyla 2., 4. ve 6. haftalarda sakrifiye edildi ve tüm femur başları rezeke edildi. Femur başları histolojik olarak avasküler nekroz bulguları açısından değerlendirildi.
İkinci haftanın sonunda incelenen femur başlarında tipik histolojik avasküler nekroz bulguları mevcut idi. Dördüncü hafta sonunda alınan örneklerin yapılan histolojik değerlendirmelerinde osteosit kaybı ve kemik iliği nekrozuna ek olarak osteoblast oluşumları görüldü. Altıncı hafta sonunda yapılan incelemelerde epifizyel alanlarda geniş kemik iliği nekrozlarına ek olarak yeni kemik oluşumları görüldü.
Bu sonuçlar, femur başı luksasyonu ve koterizasyonu ile tek doz steroid uygulamasının tavşanlarda güvenilir ve tekrarlanabilir şekilde femur başı nekrozu oluşturduğunu göstermektedir. Bu model, femur başı osteonekrozlarının erken dönem tedavisi araştırmalarında kullanılabilecek bir seçenek olarak sunulabilir.