ÖZET

Amaç:

Apiaceae familyasının üyeleri antikanser, antidiyabetik, antioksidan, anti-enflamatuvar, antihipertansif, antikoagülan, antimikrobiyal ve antikolinesteraz gibi pek çok biyolojik ve farmakolojik etkiye sahiptir. Ayrıca, bu üyelerin bazıları sebze, turşu ve baharat olarak tüketilmektedir. Karbonik anhidraz osteoporoz, glokom, ödem, kanser, epilepsi ve obezite gibi hastalıklarda önemli bir role sahiptir. Bu çalışmada Leiotulus dasyanthus ve Ferulago pauciradiata köklerinden hazırlanan metanol ekstreleri ve alt ekstrelerinin (n-hekzan, diklorometan, etil asetat, n-butanol ve sulu artık) karbonik anhidraz I ve II izoenzimleri üzerindeki inhibisyon etkileri araştırılmıştır.

Yöntemler:

Leiotulus dasyanthus ve Ferulago pauciradiata sırasıyla 2017 yılında Erzurum'dan ve 2013'te Nevşehir’den (Türkiye) toplanmıştır. Bitkilerin kökleri metanol ile masere edildi, metanol:su (1:9) ile çözüldükten sonra sırayla n-hekzan, diklorometan, etil asetat ve n-butanol ile fraksiyonlanmıştır. hCA I ve II izoenzimleri, taze insan kanının eritrositlerinden Sepharose-4B-L-Tirozin-sülfanilamid afinite kromatografisi yoluyla izole edilmiştir. hCA I ve II izoenzimlerinin analizi Verpoorte metodu ile gerçekleştirilmiştir.

Bulgular:

hCA I ve II, F. pauciradiata’nın köklerinden hazırlanan diklorometan ve etil asetat alt ekstreleri tarafından IC50 değerleri hCA I’e karşı 1.694 μg/mL ve hCA II’ye karşı ise 1.677 μg/ mL ile etkili bir şekilde inhibe edildi. L. dasyanthus köklerinden hazırlanan diklorometan alt ekstresi ve metanol ekstresi hCA I ve II izoenzimlerini hCA I’e karşı 1.828 μg/mL ve hCA II’ye karşı 1.852 μg/mL IC₅₀ değerleriyle inhibe etmiştir.

Sonuç:

hCA I ve II, F. pauciradiata’nın köklerinden hazırlanan diklorometan ve etil asetat alt ekstreleri tarafından etkili bir şekilde inhibe edilmiştir.

References

Topal M, Gulcin I. Rosmarinic acid: a potent carbonic anhydrase isoenzymes inhibitor. Turk J Chem 2014;38:894-902.

Maresca A, Temperini C, Vu H, Pham NB, Poulsen SA, Scozzafava A, et al. Non-zinc mediated inhibition of carbonic anhydrases: coumarins are a new class of suicide inhibitors. J Am Chem Soc 2009;131:3057-62.

Sentürk M, Gülçin I, Beydemir S, Küfrevioğlu Oİ, Supuran CT. In Vitro inhibition of human carbonic anhydrase I and II isozymes with natural phenolic compounds. Chem Biol Drug Des 2011;77:494-9.

Scozzafava A, Passaponti M, Supuran CT, Gülçin İ. Carbonic anhydrase inhibitors: guaiacol and catechol derivatives effectively inhibit certain human carbonic anhydrase isoenzymes (hCA I, II, IX and XII). J Enzyme Inhib Med Chem 2015;30:586-91.

Gocer H, Topal F, Topal M, Küçük M, Teke D, Gülçin İ, ve ark. Acetylcholinesterase and carbonic anhydrase isoenzymes I and II inhibition profiles of taxifolin. J Enzyme Inhib Med Chem 2016;31:441-7.

Badger MR, Price GD. The Role Of Carbonic Anhydrase In Photosynthesis. Annu. Rev. Plam Physioi. Plam Mol. Biol 1994;45:369-92.

Amiri MS, Joharchi MR. Ethnobotanical knowledge of Apiaceae family in Iran: A review. Avicenna J Phytomed 2016;6:621-35.

Sancar P, Civelek S, Tekin M, Dastan Sd. Apiaceae) Investigation Of The Genetic Structures And Phylogenetic Relationships For The Species Of The Genus Anthriscus Pers. (Apiaceae) Distributed In Turkey, Using The Non – Coding “Trn” Regions Of The Chloroplast Genome. Pak J Bot 2019;51:1049-57.

Guner A. Türkiye Bitkileri Listesi Damarlı Bitkiler. İstanbul, Turkey. Istanbul: Nezahat Gökyiğit Botanic Garden Publications; 2012.

Behçet L, Arik M. Doğu Anadolu’da (Türkiye) bir etnobotanik çalışma. Tr J Nature Sci 2013;2:1-14.

Bulut G, Tuzlacı E, Dogan A, Senkardeş I. An ethnopharmacological review on the Turkish Apiaceae species. J. Fac. Pharm. Istanbul 2014;44:163-79.

Gunes F, Ozhatay N. An ethnobotanical study from Kars (Eastern) Turkey,” Biological Diversity and Conservation 2011;4:30-41.

Karakaya S, Koca M, Simsek D, Delimustafaoglu BF, Ozbek H, Kilic CS, ve ark. Antioxidant, antimicrobial and anticholinesterase activities of Ferulago pauciradiata Boiss. & Heldr. growing in Turkey. TBAP 2018;8:364-75.

Verpoorte JA, Mehta S, Edsall JT. Esterase activities of human carbonic anhydrases B and C. J Biol Chem 1967;242:4221-9.

Okten S, Ekiz M, Kocyigit UM, Tutar A, Celik I, Akkurt M, ve ark. Synthesis, characterization, crystal structures, theoretical calculations and biological evaluations of novel substituted tacrine derivatives as cholinesterase and carbonic anhydrase enzymes inhibitors. J. Mol. Struct 2019;1175:906-15.

Bradford MM. A rapid and sensitive method for the quantitation of microgram quantities of protein utilizing the principle of protein-dye binding. Anal Biochem 1976;72:248-54.

Lineweaver H, Burk D. The Determination of Enzyme Dissociation Constants. J Am. Chem. Soc 1934;56:658-66.

DiMario RJ, Clayton H, Mukherjee A, Ludwig M, Moroney JV. Plant Carbonic Anhydrases: Structures, Locations, Evolution, and Physiological Roles. Mol Plant 2017;10:30-46.

Delimustafaoglu BF. Pharmaceutical botanical investigations on Ferulago sandrasica Peşmen & Quezel and Ferulago mughlae Peşmen (Apiaceae). Ankara: Ankara University. 2015.

Supuran CT. Carbonic anhydrase inhibitors. Bioorg Med Chem Lett 2010;20:3467-74.

Karakaya S, Koca M, Sytar O, Duman H. The natural phenolic compounds and their antioxidant and anticholinesterase potential of herb Leiotulus dasyanthus (K. Koch) Pimenov & Ostr. Nat Prod Res 2020;34:303-5.

Leiotulus dasyanthus (K. Koch) Pimenov&Ostr. ve Ferulago pauciradiata Boiss.&Heldr.’nın (Apiaceae) Karbonikanhidraz İzoenzimleri I ve II İnhibisyon Potansiyelleri

ÖZET

References