ÖZET

Amaç:

Dehidroepiandrosteron (DHEA) ve onun sülfat türevi olan DHEA-sülfat (DHEA-s) adrenal kaynaklı majör androjen hormonlardır. Bu çalışmanın amacı, erkek idiyopatik hipogonadotropik hipogonadizmli (İHH) hastalarda DHEA-s düzeylerinin araştırılması ve DHEA düzeyinin İHH tanısında yararlı bir belirteç olup olmadığını belirlemektir.

Yöntemler:

Bu çalışmaya 31 İHH’li erkek (ortalama yaş 19,7±2,6 yıl) ve 60 sağlıklı erkek (ortalama yaş 20,7±2,6 yıl) olmak üzere toplam 91 kişi alındı. İHH hasta grubunda yer alan hastalar hipogonadizm için henüz tedavi başlanmamış, yeni tanı konulan ve ek hastalığı olmayan kişilerden, yine sağlıklı grupta polikliniğe rutin kontrol amaçlı başvuran tamamen sağlıklı gönüllülerden seçildi. Her iki grubun da kan örneklemesi, antropometrik ölçümleri ve fiziksel muayenesi yapıldı.

Bulgular:

Ortalama DHEA-s düzeyi İHH grubunda 133,4±56,5 μg/dL ve kontrol grubunda 433,3±160,3 μg/dL idi (p=0,000). İHH hastalarında düşük DHEA seviyesi, multivariate logistic regression analizinde yaş, kortizol ve adrenokortikotropik hormondan (ACTH) bağımsızdı. ROC analizi, DHEA-s ≤38,2 μg/dL, %100 spesifite ve %100 sensitivite ile İHH teşhisini desteklediğini göstermiştir. DHEA-s, İHH’li hastaların tanısında kullanılan total testosteron kadar prediktif idi.

Sonuç:

DHEA-s düzeyi İHH’li erkeklerde kontrollere göre anlamlı olarak daha düşüktü. Bu nedenle, DHEA-s, İHH tanısı için potansiyel bir prediktif belirteç olabilir.

References

Layman LC. Genetics of human hypogonadotropic hypogonadism. Am J Med Genet 1999;89:240-8.

Mao JF, Xu HL, Duan J, Chen RR, Li L, Li B, et al. Reversal of idiopathic hypogonadotropic hypogonadism: a cohort study in Chinese patients. Asian J Androl 2015;17:497-502.

Ali L, Adeel A. Role of basal and provocative serum prolactin in differentiating idiopathic hypogonadotropic hypogonadism and constitutional delayed puberty -- a diagnostic dilemma. J Ayub Med Coll Abbottabad 2012;24:73-6.

Ducharme JR, Collu R. Pubertal development: normal, precocious and delayed. Clin Endocrinol Metab 1982;11:57-87.

Counts DR, Pescovitz OH, Barnes KM, Hench KD, Chrousos GP, Sherins RJ, et al. Dissociation of adrenarche and gonadarche in precocious puberty and in isolated hypogonadotropic hypogonadism. J Clin Endocrinol Metab 1987;64:1174-8.

Moriyama Y, Yasue H, Yoshimura M, Mizuno Y, Nishiyama K, Tsunoda R, et al. The plasma levels of dehydroepiandrosterone sulfate are decreased in patients with chronic heart failure in proportion to the severity. J Clin Endocrinol Metab 2000;85:1834-40.

Li H, Ji C, Yang L, Zhuang C. Heritability of serum dehydroepiandrosterone sulphate levels and pubertal development in 6∼18-year-old girls: a twin study. Ann Hum Biol 2017;44:325-31.

Auchus RJ. Overview of dehydroepiandrosterone biosynthesis. Semin Reprod Med 2004;22:281-8.

Miller WL. Androgen biosynthesis from cholesterol to DHEA. Mol Cell Endocrinol 2002;198:7-14.

Friedrich N, Völzke H, Rosskopf D, Steveling A, Krebs A, Nauck M, et al. Reference ranges for serum dehydroepiandrosterone sulfate and testosterone in adult men. J Androl 2008;29:610-7.

Lennartsson AK, Theorell T, Kushnir MM, Jonsdottir IH. Low levels of dehydroepiandrosterone sulfate in younger burnout patients. PLOS One 2015;10:e0140054.

Giton F, Trabado S, Maione L, Sarfati J, Le Bouc Y, Brailly-Tabard S, et al. Sex steroids, precursors, and metabolite deficiencies in men with isolated hypogonadtropic hypogonadism and panhypopituitarism: a GCMS- based comparative study. J Clin Edocrinol Metab 2015;100:292-6.

Cohen HN, Wallace AM, Beastall GH, Fogelman I, Thomson JA. Clinical value of adrenal androgen measurement in the diagnosis of delayed puberty. Lancet 1981;1:689-92.

Rohayem J, Nieschlag E, Kliesch S, Zitzmann M. Inhibin B, AMH, but not INSL3, IGF1 or DHEAS support differentiation between constitutional delay of growth and puberty and hypogonadotropic hypogonadism. Andrology 2015;3:882-7.

Dehidroepiandrosterone-Sülfat İdiyopatik Hipogonadotropik Hipogonadizmde Yeni Bir Tanı Parametresi Olabilir Mi?

ÖZET

References