ÖZET

Amaç:

Bu çalışmada, hemşirelik eğitim programında okuyan öğrencilerin organ bağışı konusundaki tutum, bilgi ve donör kartı gönüllülükleri belirlenerek eğitim müfredatına rehberlik edilmesi hedeflendi.

Yöntemler:

Çalışma, tanımlayıcı kesitsel bir tasarımdır. Araştırma, özel bir üniversitenin hemşirelik bölümünde okuyan 203 öğrenci ile gerçekleştirilen bu çalışmanın verileri Türkiyede geçerlik ve güvenirliği yapılmış Organ Bağışı Tutum ve Bilgi Ölçekleri ile toplandı. Önemlilik değeri p<0,05 olarak kabul edildi.

Bulgular:

Öğrencilerin organ bağışı bilgi (9,95±2,14) ve donör kartı gönüllülük puan ortalamaları (ortalama ± standart sapma) (2,94±0,89) düşüktü. Öğrencilerin organ bağışı pozitif tutum puanları 106,75±13,21 olmasına karşın, kadavra donör olmayı destekleme oranı %73,8 idi. Öğrencilerin %91,6’sı ölümden sonra organlarını bağışlamayı düşünmüyordu. Öğrencilerin organ bağışı tutum, bilgi ve donör kartı gönüllülük puan ortalamaları üzerinde okumakta oldukları eğitim dönemi, yaşadıkları yer, ebeveynlerinin eğitim düzeyi anlamlı bir etkiye sahip değildi (p>0,05).

Sonuç:

Öğrencilerin tutum puanları üzerindeki korkularında dinsel değerlerden çok bilgi eksikliğinin ağırlık kazandığı söylenebilir. Lisans eğitiminde beyin ölümü, yas süreci gibi konularda verilecek planlı eğitimlerin, öğrencilerin organ bağışı konusunda motivasyonlarını etkileyebilir.

References

Bener A, El-Shoubaki H, Al-Maslamani Y. Do we need to maximise the knowledge and attitude level of physicians and nurses towards organ donation and transplant? Exp Clin Transplant 2008;6:249-53.

McGlade D, McClenahan C, Pierscionek, B. Pro‐donation behaviours of nursing students from the four countries of the UK. PLoS One 2014;9:e91405.

Collins T. Organ and tissue donation: a survey of nurse’s knowledge and educational needs in an adult ITU. Intensive Crit Care Nurs 2005;21:226-33.

Symvoulakis EK, Rachiotis G, Papagiannis D, Markaki A, Dimitroglou Y, Morgan M, et al. Organ donation knowledge and attitudes among health science students in Greece: Emerging Interprofessional needs. Int J Med Sci 2014;11:634-40.

Şahin Akboğa Ö, Kuş B. Undergraduate nursing students’ knowledge levels about brain death and their attitudes and behaviors about organ transplant and donation. Nurs Health Sci 2020;2:159-66.

Daly BJ. End-of-life decision making, organ donation, and critical care nurses. Crit Care Nurse 2006;26:78-86.

Karakoç E, Ayyıldız A, Yelken B. Cases of Brain Death and Organ Donation Rates in Eskisehir. Transplant Proc 2019;51:2192-4.

Ertin H. Organ bağışı ve transplantasyon tıbbı: Etik çerçeve ve çözüm tartışmaları. Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlaki Dergisi 2014;7:91-120.

Kocaay AF, Celik SU, Eker T, Okusuz NE, Akyol C, Tuzuner A. Brain death and organ donation: Knouwledge, awareness, and attitudes of medical, law, divinity, nursing, and communication students. Transplantation Proc 2015; 47:1244-8.

Akpınar Söylemez B, Ordin YS. Attitudes of the third-year nursing students toward organ donation: Cross-sectional study. Transplant Proc 2017;49:1698-701.

Kent B, Owens RG. Conflicting attitudes to corneal and organ donation: a studyof nurses’ attitudes to organ donation. Int J Nurs Stud 1995;32:484-92.

Yazici Sayin Y. Turkish validity and reliability of Organ Donation Attitude Scale. J Clin Nurs 2016;25:642-55.

Parisi N, Katz I. Attitudes toward posthumous organ donation and commitment to donate. Health Psychol 1986;5:565-80.

Ozturk Emiral G, Isıktekin Atalay B, Altunok H, Gokler ME, Osuz MF, Metintas S. Development of a reliable and valid organ tissue donation and transplantation knowledge scale. Transplant Proc 2017;49:260-6.

Martínez-Alarcón L, Ríos A, López MJ, Guzmán D, López-Navas A, Parrilla P, et al. Do nursing students understand the meaning of brain death? Transplant Proc 2009;41:2060-3.

Tam WW, Suen LK, Chan HY. Knowledge, attitudes and commitment toward organ donation among nursing students in Hong Kong. Transplant Proc 2012;44:1196-200.

Mikla M, Rios A, Lopez-Navas A, Klimaszewska K, Krajewska-Kulak E, Martinez-Alarcón L, et al. Organ donation: What are the opinions of nursing students at the University of Bialystok in Poland? Transplant Proc 2016;48:2482-4.

Takahashi Y, Minami S, Iwamoto M, Kondou M. Awareness survey of brain death and organ transplantation: Comparison of awareness between nursing junior college students in 1991 and nursing college students in 1999. Nursing Journal of Kagawa Medical University 2000;4:9-15 (in Japanese).

Tsubaki M, Tougo S, Kobayashi M, Arakawa S, Yoshida K. Narrative review on attitudes toward organ donation of undergraduate nurse students. Jpn J Nurs Sci 2020;17:e12291.

Cebeci F, Dağ GS, Karazeybek E. Undergraduate nursing students’ opinions and attitudes toward organ donation: a survey in a Turkish university. J Nurs Educ Pract 2015;5:83-9.

Mikla M, Rios A, Lopez‐Navas A, Gotlib J, Kilanska D, Martinez‐Alarcón L, et al. Factors affecting attitude toward organ donation among nursing students in Warsaw, Poland. Transplant Proc 2015;47:2590-2.

Jones-Riffell AJ, Stoeckle ML. Attitudes of upper division nursing students toward organ donation. J Contin Educ Nurs 1998;29:274-81.

Tumin M, Tafran K, Tang LY, Chong MC, Mohd Jaafar NI, Mohd Satar N, et al. Factors associated with medical and nursing students’ willingness to donate organs. Medicine (Baltimore) 2016;95:e3178.

Zampieron A, Corso M, Frigo AC. Undergraduate nursing students’ attitudes towards organ donation: a survey in an Italian university. Int Nurs Rev 2010;57:370-6.

Van Da Walker SG. Standardizing donation education for nursing students: one organ procurement organization’s approach. J Transpl Coord 1998;8:93-6.

Bramstedt KA, Moolla A, Rehfield PL. Use of standardized patients to teach medical students about living organ donation. Prog Transplant 2012;22:86-90.

López-Montesinos MJ, Manzanera Saura JT, Mikla M, Ríos A, López-Navas A, Martínez-Alarcón L, et al. Organ donation and transplantation training for future professional nurses as a health and social awareness policy. Transplant Proc 2010;42:239-42.

Whisenant DP, Woodring B. Improving attitudes and knowledge toward organ donation among nursing students. Int J Nurs Educ Scholarsh 2012;9:22.

Tsubaki M, Geshi E, Takahashi M, Enokida M, Abe S. Results of a questionnaire on how to support families of emergency patients to make organ‐donation decisions by proxy. The Showa University Journal of Medical Sciences 2017;29:373-82.

Nursing National Core Education Program (Hemşirelik Ulusal Çekirdek Eğitim Programı) (HUÇEP 2014). Access 01.01.2021. http://www.hemed.org.tr/2014-hucep/

Hemşirelik Öğrencilerinin Organ Bağışı Konusunda Tutumu, Bilgisi ve Donör Kartı Gönüllülüğü

ÖZET

References