ÖZ
Amaç
Laparoskopik histerektomi operasyonu sonrası uterus çıkartıldıktan sonra yapılan kaf sütürasyonuyla vajinal uzunluk kısalır ve buna bağlı olarak disparoni, cinsel işlev bozukluğu gibi durumlar ortaya çıkar. Bu prospektif randomize çalışmada, laparoskopik histerektomide vajinal kaf kapatma tekniklerinin vajinal uzunluk (primer sonlanım) ve kadın cinsel işlevi [sekonder sonlanım, Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği (ACYÖ) ile değerlendirildi] üzerine etkilerini karşılaştırmayı amaçladık.
Yöntemler
Bu çalışmaya, kadın hastalıkları ve doğum kliniği Bolu Abant İzzet Baysal Üniversite Hastanesi’nde laparoskopik histerektomi yapılan 63 hasta dahil edildi. Total laparoskopik histerektomi operasyonu esnasında vajen kaf kapatma tekniklerine göre hastalar laparoskopik sütürasyon ve vajinal sütürasyon yapılarak kapatılanlar olarak iki gruba ayrıldı. Vajinal uzunluk ölçümü, pre-operatif ve post-operatif 3. ayda yapıldı. Ölçüm, dereceli metal cetvel (skalalı hegar buji) ile, himenal halkadan vajinal kaf apeksine kadar olacak şekilde gerçekleştirildi. Vajinal uzunluk ölçümü, dereceli metal cetvel (skalalı Hegar buji) kullanılarak, himenal halkadan vajinal kaf apeksine kadar olacak şekilde, hasta litotomi pozisyonunda ve anestezi uygulanmadan gerçekleştirildi. Ölçümlerin tekrarlanabilirliği için her ölçüm en az iki kez yapılarak ortalama değer kullanıldı. Aynı esnada hastaların cinsel yaşam fonksiyonları ACYÖ ile değerlendirildi.
Bulgular
Laparoskopik sütürasyon yapılan hasta grubunda vajinal uzunluk fark ortalamasına bakıldığında 0,67±0,22 cm, vajinal sütürasyon yapılan hasta grubunda 0,92±0,30 cm olarak saptandı. İki grubun vajinal uzunlukları karşılaştırıldığı zaman vajinal sütürasyonda istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı. Laparoskopik sütürasyon yapılan hastalarda pre-operatif ve post-operatif dönemde yapılan anketlerde ortalama ACYÖ puanı farkı; 1,38±1,5, vajinal sütürasyon yapılan hastalarda 1,1±1,1 saptandı. Gruplar arasında pre-operatif ve post-operatif ölçümler arasındaki fark açısından istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı. Vajinal uzunluk farkı ve ACYÖ puanı farkı yaş, boy, vücut kitle indeksi, sigara kullanım öyküsü, ek hastalık öyküsü, geçirilmiş operasyon öyküsü gibi demografik verileri arasında anlamlı korelasyon yoktu.
Sonuç
Laparoskopik yolla vajinal kaf sütürasyonunun vajinal uzunluğu daha az kısalttığını ve daha az komplikasyona yol açtığını saptadık. Gruplar arasında ACYÖ skor değişimi açısından istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p=0,42). Vajinal kaf kapatma tekniğinin cinsel fonksiyon üzerine anlamlı bir fark yaratmadığı saptandı. Bulgular tek merkez ve kısa izlem süresi nedeniyle dikkatle yorumlanmalıdır. Çalışma tek merkezde ve tüm cerrahiler tek bir cerrah tarafından gerçekleştirildiğinden, dış geçerlilik sınırlı olabilir. Bulgular farklı popülasyonlara veya cerrahi ortamlara genellenirken temkinli olunmalıdır. Bulgularımızın desteklenmesi açısından konu ile ilgili yapılacak prospektif, randomize daha geniş olgu serili çalışmalara ihtiyaç olduğu kanaatindeyiz.
